مهندسان و معماران همواره در پی کاهش مصالح بتنی سقف بودند تا بتوانند با فرم ها و شکل های مختلفی این میزان را به حداقل برسانند، به همین دلیل کره هایی پر از هوا اولین بار در دانمارک برای سقف استفاده شد. این سیستم که به بابل دک معروف است بعد ها مورد استقبال بیشتری قرار گرفت.
نحوه طراحی سقف دال مجوف
طراحی سقف دال مجوف یکی از روش های جدید برای طراحی سقف و فونداسیون است که دارای صرفه اقتصادی نسبت به سایر دال های معمولی و دال قدیمی است. دال مجوف دارای ترکیباتی مانند بتن و قطعات پلی پروپیلن و میلگرد است که انواع آن شامل سقف یوبوت ، سقف گرین وافل و سقف کوبیاکس است. در طراحی سقف دال مجوف یکی از مواردی که باعث افزایش دهانه می شود وجود تیرهای فرعی بسیار است که از طرف دیگر باعث کاهش ضخامت نیز می شود. دلیل استفاده از دال مجوف برای اجرای فونداسیون و سقف مقاومت بالا و وزن کم آن است.
با توجه به طراحی دال مجوف در مدل های مختلف تفاوت هایی میان این گرین وافل، یوبوت و کوبیاکس وجود دارد که در ادامه در برخی موارد آنها را با هم مقایسه می کنیم و مزایا و معایب هر کدام را مورد بررسی قرار می دهیم.
- مقایسه مقاومت سقف ها در برابر زلزله
مقطع در سقف گرین وافل به شکل T است این در صورتی است که در سقف یوبوت این مقاطع دارای شکلی I گونه است با توجه به این که مقاومت کششی توسط آرماتورها انجام می شود سقف یوبوت برای بتن بسیار مناسب تر است. با توجه به این که قسمت زیر تار باعث زیاد شدن بار مرده در ساختمان می شود در سقف وافل گرین این قسمت به دلیل وجود شکل های شبکه ای حذف شده است، این موضوع باعث کاهش وزن در ساختمان هایی با اجرای وافل شده است و مقاومت آن نسبت به زلزله بیشتر است.
- سرعت اجرا در سقف ها
و سرعت اجرا در سقف وافل بیشتر است زیرا در سقف های گرین وافل و سقف یوبوت لازم است و بار بتن ریزی انجام شود و زیر سازی در این سقف ها لازم است.
- میزان عایق بودن در سقف های یوبوت و کوبیاکس و وافل
وافل نسبت به یوبوت و کوبیاکس در عایق صوتی و حرارتی بسیار ضعیف تر است زیرا ضخامت در وافل نسبت به دو سقف دیگر کمتر است.
- اندازه دهانه در انواع طراحی دال مجوف
در اندازه دهانه ها ضخامت تاثیر بسیاری دارد به همین دلیل برای افزایش دهانه باید ضخامت را بیشتر کرد که در برخی مواقع افزایش ضخامت بیش از حد استاندارد نیست. در گرین وافل دهانه ها در نوع دو طرفه می تواند تا 17 متر را پوشش دهد.
برای سقف یوبوت اگر ضخامت را 300 میلی متر در نظر بگیریم 11 متر می تواند اندازه دهانه باشد که تا 18 با ضخامت بیشتر قابل افزایش است اما در برابر زلزله آسیب پذیر می شود.
دهانه کوبیاکس نسبت به دو سقف دیگر بسیار کمتر است و در حالت تخت 6.5 و در قاب خمشی به 8 متر می تواند افزایش پیدا کند.
- تفاوت های ظاهری
از نظر ظاهری نیز قسمت زیرین وافل گرین مشبک و قسمت زیرین کوبیاکس و یوبوت مسطح است. تفاوت در سقف یوبوت و سقف کوبیاکس به دلیل شکل متفاوت در شبکه های پلی پروپیلن است. در سقف یوبوت شکل این قطعات شبیه مکعب است این در حالی است که در سقف کوبیاکس شکل آن مانند بیضی است. وافل به دلیل ظاهر بسیار زیبای آن از گذشته تاکنون به زیبایی معروف است. اتصالات سقفی در یوبوت امکان پذیر است اما در وافل این اتصالات باید از قبل مشخص شوند.
- صرفه اقتصادی در سقف ها
قالب های پلاستیکی وافل
گرچه هزینه وافل بیشتر است اما از امتیازات وافل می توان به چند بار مصرف بودن آن اشاره کرد زیرا این قالب ها از جنس پلاستیک هستند و به راحتی می توانند از بتن جدا شوند اما قالب های یوبوت و کوبیاکس قابل استفاده مجدد نیستند و در دراز مدت وافل به صرفه تر است.
از نظر مصرف میلگرد هر دو سقف یوبوت و کوبیاکس دارای یک اندازه هستند با این تفاوت که در مقدار مصرفی بتن در کوبیاکس از یوبوت بیشتر است.
فواید دال مجوف به 4 دسته تقسیم می شود که به شکل زیر است:
مزایای فنی و سازه ای
کاهش ستون ها
عایق سازی سقف و کاهش لرزش
قابلیت طراحی بهتر به دلیل حذف تیرهای وسط
استحکام در برابر آتش سوزی
قابلیت اجرای دهانه های وسیع تر و افزایش فاصله میان ستون ها
کم شدن فشار و بار وارده بر ساختمان
مزایای معماری و زیبایی
قابلیت تغییر راحت فضا بعد از ساخت
ایجاد فضاهای وسیع
تسهیل در طراحی داخلی ساختمان
مزایای اقتصادی
از مهمترین موضوعات در ساخت و ساز و طراحی ساختمان برای کارفرمایان مبحث قیمت است که در طراحی دال مجوف این موضوع یک امتیاز است.
یکدست بودن دال باعث کاهش هزینه های نازک کاری و راحتی در انجام آن می شود.
عبور تاسیسات زیر سقف نیز با این روش بسیار راحت تر صورت می گیرد.
یکی از بهترین کاربردهای طراحی سقف دال مجوف برای پارکینگ ها است زیرا کاهش ستون ها باعث ایجاد فضای بهتر برای پارکینگ می شود.
حذف شدن سقف کاذب در ساختمان ها
استفاده کمتر از بتن و میلگرد برای اجرا
